(Cadn.com.vn) - Sự thay đổi đột ngột của Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến lược chống chiến binh IS và phiến quân thuộc đảng Công nhân người Kurk (PKK) đang đẩy nước này vào vòng xoáy bất ổn mới và làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng chính trị ở trong nước.

Ít nhất 2 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng, 24 binh sĩ khác bị thương trong vụ đánh bom liều chết được cho là do lực lượng phiến quân PKK thực hiện hôm 2-8 ở miền đông nước này. Vụ đánh bom này, cùng hàng loạt vụ tấn công trước đó của PKK, cho thấy, chính quyền Tổng thống Tayyip Erdogan đang đối mặt với nhiều thách thức nan giải, nhất là vấn đề an ninh quốc gia.

Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Davutoglu (giữa) tham dự đám tang các binh sĩ thiệt mạng trong vụ tấn công được cho là do PKK thực hiện. Ảnh: Reuters

Bạo lực gia tăng

Theo Reuters, các chiến binh PKK cho nổ tung một trạm cảnh sát quân sự ở gần thị trấn Dogubayazit thuộc tỉnh miền đông Agri bằng chiếc xe chất đầy thuốc nổ, chứng kiến sự leo thang mạnh mẽ tình trạng bạo lực giữa PKK và phe chính phủ.

Tấn công xảy ra chỉ vài ngày sau khi máy bay chiến đấu của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường ném bom các vị trí của PKK tại miền bắc Iraq. Bạo lực bùng phát nhanh chóng ở Thổ Nhĩ Kỳ trong 10 ngày qua, làm lung lay tiến trình hòa bình mong manh với người Kurd vốn ra mắt vào năm 2012. Quân đội chính phủ tiến hành các cuộc không kích gần như hàng ngày nhằm vào các căn cứ của PKK ở miền bắc Iraq trong khi các phiến quân cũng đáp trả bằng các cuộc tấn công nhắm vào lực lượng an ninh Thổ Nhĩ Kỳ.

Hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, ít nhất 260 phiến quân PKK đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của chính phủ. PKK không báo cáo về con số thương vong, nhưng theo các nhà hoạt động, các cuộc không kích của Ankara phá hủy hàng chục ngôi nhà. Hiện nay, chính phủ người Kurd của Iraq nỗ lực kêu gọi PKK rút khỏi lãnh thổ của họ để ngăn chặn khả năng dân thường Iraq thiệt mạng trong các cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ. Các đồng minh của Ankara, ủng hộ họ trong cuộc chiến chống PKK, nhưng các nước cũng kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ kiềm chế và quay trở lại bàn đàm phán hòa bình.

Trên thực tế, chiến dịch chống PKK của Thổ Nhĩ Kỳ đang làm phức tạp cuộc chiến của Mỹ nhằm vào IS, mà phụ thuộc nhiều vào các chiến binh người Kurd ở Syria liên kết với phiến quân người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Cơ hội chính trị cho ông Erdogan?

Việc Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ tham chiến cùng với Mỹ chống IS và liên tiếp mở các cuộc tấn công nhằm vào PKK đang đẩy nước này vào thời kỳ bất ổn mới.

Nhiều người cáo buộc, chính phủ Tổng thống Erdogan tái kích động xung đột với phiến quân người Kurd trong nỗ lực làm xói mòn sự ủng hộ của cử tri dành cho đảng PKK để giành phiếu bầu trong cuộc bầu cử đột xuất có thể diễn ra vào mùa thu này. Trong cuộc bầu cử Quốc hội hồi tháng 6, đảng Dân chủ Nhân dân (HDP) ủng hộ người Kurd giành đủ số ghế để bác bỏ thế đa số tuyệt đối của đảng Phát triển và Công lý (AKP) của Tổng thống Erdogan, kết quả vốn dẫn đến các cuộc đàm phán thành lập chính phủ liên minh kéo dài và không thuyết phục.

Trên thực tế, Tổng thống Erdogan từng tuyên bố “chúng tôi không thể tiếp tục tiến trình hòa bình với những kẻ đe dọa sự đoàn kết và tình anh em quốc gia”, ông Erdogan tuyên bố tại cuộc họp báo ở Ankara hồi đầu tuần này. Tuy nhiên, Chủ tịch đảng HDP Selahattin Demirtas bác bỏ những cáo buộc này. “Tội duy nhất của chúng tôi đã giành 13% phiếu bầu”, ông Demirtas nói. Dưới sự lãnh đạo của ông, HDP giành 80 ghế trong cuộc bầu cử mang tính bước ngoặt hồi tháng 9 và nhất là giành được sự ủng hộ của nhiều cử tri không phải là  người Kurd.

Chiến thắng này được xem là bước ngoặt trong quan hệ giữa người Kurd và người Thổ - vốn vẫn nuôi hy vọng về thỏa thuận hòa bình với PKK, nhằm chấm dứt cuộc nổi dậy đòi ly khai trong 30 năm và khiến hơn 40.000 người chết. Nhưng giới phân tích cho rằng, giờ đây những hy vọng đó dường như không đúng chỗ - bởi hiện tại Ankara đã mở ra cuộc chiến hai mặt trận chống lại PKK và IS tại thời điểm tình hình chính trị nội bộ của Thổ Nhĩ Kỳ là vô cùng mong manh.

Khả Anh